Potyczka Powstańców pod Szczecnem - 7 marca 1864 r.


Postój Powstańców pod Wojciechowem - mal. Andrzej Sobczyk


7.3.64. Szczecno, Kr., ob. stopnicki; 14 km. płn od Chmielnika. (Huta Szczecyńska).
Pod Szczecnem starł się z nieprzyjacielem oddziałek  Zaremby.[1]


Wśród wielu potyczek Powstania Styczniowego w źródłach wspomina się wydarzenia z marca 1864 r. Wówczas to wspomniany wyżej oddział pod dowództwem Zaremby starł się z Moskalami. Czy można dziś powiedzieć coś więcej na temat tego wydarzenia? Czy wiemy, kim był ów Zaremba?

Na pierwsze pytanie odpowiedź (choć skąpą) podaje ówczesna prasa:

10 marca 1864 r. "Gazeta Narodowa": Z linii bojowej w Kongresówce mamy dzisiaj tylko jedną niepewną wieść, o jakiejś krwawej utarczce w lasach szczecińskich miedzy Kielcami a Chmielnikiem, w której wielu z obu stron zginąć miało; lecz bliższych i pewnych wiadomości nie ma żadnych.

Podobną informację podaje gazeta "Chwila": "Jeden z oddziałów Bosaka stoczył temi dniami potyczkę pod Szczecnem, na lewej stronie drogi, wiodącej z Kielc do Stobnicy. Szczegóły jeszcze niewiadome.


Aktualizacja 05.03.2021 r.:
Jedna z koncepcji mówi o tym, że "oddział Zaremby" to oddział Antoniego Władyczańskiego ps. Zaremba. I mimo iż ten zginął pod Mełchowem we wrześniu 1863 r., to oddział nadal nosił jego miano.


Władyczański Teofil pseud. Zaręba, Zaremba, (1833-1863), syn Tadeusza, pochodził z gub. grodzieńskiej. Wychowanek korpusu kadetów w Brześciu, absolwent Akademii Sztabu Generalnego. W kwietniu 1863 podał się do dymisji w stopniu kapitana i przyłączył się do powstania jako dowódca oddziału w Grodzieńskiem. Od września 1863 działał w Królestwie przejmując oddział po rozstrzelanym przez władze narodowe Sokołowskim Iskrze. Walczył pod rozkazami Zygmunta Chmieleńskiego i poległ pod Mełchowem 30 IX.[1]


[1] Kozłowski Eligiusz: Zapomniane wspomnienia - Warszawa 1981 ... - str. 489


Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Urywki z historii szkoły w Szczecnie

Obraz
     Budynek szkoły po II wojnie światowej          Po upadku Powstania Styczniowego 1863/64 nastąpił znaczący przyrost ilości nowo powstających szkół tzw. elementarnych na terenie Królestwa Polskiego. Na lata 1865-1867 przypada masowe otwieranie nowych szkół. Właśnie w 1867 r. powstała szkoła w Szczecnie .[1]  Szkoły elementarne, zwłaszcza wiejskie były przez całą drugą połowę XIX wieku prawie całkowicie utrzymywane przez ludność miejscową. W związku jednak z nasilającą się akcją rusyfikacyjną mieszkańcy nie byli zainteresowani utrzymywaniem szkół, w których nauczano w języku obcym. Dopiero  począwszy   od 1899 roku większość szkół otrzymywało niewielką dotację ze strony skarbu państwa. Roczny budżet szkoły wiejskiej, takiej jak w Szczecnie, nie przekraczał 315 rubli.      Źródła z drugiej połowy XIX wieku i początku XX wieku są bardzo ubogie. Brak dokładnych danych nie pozwala na pełne odtworzenie nazwisk kadry nauczycielskiej. Wiadomo natomiast, że w latach siedemdziesiątych XIX stu
Czytaj więcej

Czarna - wieś z dwóch parafii... Drugni i Pierzchnicy

Obraz
Ruiny zabudowań drewnianych w Czarnej - 2018 r. Mniej więcej do połowy wieku XIX wieś Czarna była własnością prywatną i do tego okresu podlegała parafii Drugnia. Zmiana właściwości parafii nastąpiła najprawdopodobniej w drugiej połowie XIX wieku. Pod koniec tegoż  wieku   miejscowość została określona w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego jako: osada w powiecie kieleckim w gminie Szczecno, parafii Pierzchnica. Wieś Czarna leżała wówczas w obrębie województwa sandomierskiego, a sąsiednie Ujny już w województwie krakowskim. Tu przebiegała granica między tymi województwami. W grudniu 1863 r. miała tu miejsce potyczka Powstania Styczniowego: 18.12.63. Czarna , S. ob. opatowski; 13 km . płn.-zch. od Rakowa. (Cisów). Załatwiwszy się z powstańcami pod Bodziechowem udał się Czengiery  z rannymi do Radomia, a Bentkowskiemu i Suchoninowi polecił posunąć się z Opatowa przez Łagów i Pierzchnię. [Pierzchnicę - przyp. autora] W czasie marszu Bentkowski dowiedziawszy się że w
Czytaj więcej

Zapomniana bitwa pod Włoszczowicami - 21.01.1864 r.

Obraz
                 2. Włoszczowice. Działo się w wsi Piotrkowicach dnia dwudziestego trzeciego Stycznia tysiąc ośmset sześćdziesiątego czwartego roku o godzinie ósmej rano stawili się Julian Mazaraki lat dwadzieścia sześć i January (?) Pawluszek (?) lat czterdzieści liczący obydwa w Włoszczowicach zamieszkali i oświadczyli że w dniu dwudziestym pierwszym Stycznia bieżącego roku o godzinie trzeciej po południu zabitym został w bitwie z Kozakami pod Włoszczowicami Węgier Erdegi mający około lat dwudziestu czterech. Po przekonaniu się naocznie o zejściu Erdegiego.   Akt ten stawającym przeczytany i przez Nas tylko podpisany wraz z jednym świadkiem, bo drugi pisać nieumie.               X. Wincenty Dobrzański Pleban utrzymujący Akta Stanu Cywilnego.             Na ten  wpis pochodzący z księgi zgonów w Parafii Piotrkowice natknąłem się szukając śladów bitwy pod Strojnowem właśnie w Piotrkowicach, gdzie funkcjonował w okresie Powstania szpital. Zawarta jest tu informacja o śmierci Węg
Czytaj więcej